10 CÔNG DỤNG CỦA ĐẬU PHỘNG VÀ CÁCH BỔ SUNG AN TOÀN

Thành phần dinh dưỡng

Đậu phộng là nguồn cũng cấp dinh dưỡng dồi dào, sở hữu hàm lượng protein ngang với thịt, giàu chất đạm, chất sơ, nhiều chất béo tốt cụ thể là chất béo không bảo hòa đơn và đa, những loại chất biết có lợi cho sức khỏe tim mạch. Ngoài ra trong đậu phòng còn chứa lượng lớn vitamin và khoáng chất quan trọng khác. 

Giá trị dinh dưỡng có trong 100gr đậu phộng cung cấp: 

Calories: 579 kcal

Carbohydrate: 5,2g

Chất xơ thực phẩm: 10,2g

Chất béo: 51,3g

Protein: 24g

Theo các nguồn phân tích khác

Đậu phộng chứa 3-5% nước, chất đạm 20-30%, chất béo 40-50%; chất bột 20%, chất vô cơ 2-4%. Nhân lạc chứa dầu lạc gồm các glycerid của acid béo no, không no, acid oleic, acid linoleic, acid palmitic, acid stearic, acid hexaconic,…

Đậu phộng rất giàu chất dinh dưỡng, cung cấp hơn 30 chất dinh dưỡng thiết yếu và dinh dưỡng thực vật. Đậu phộng là một nguồn tốt của niacin, folate, chất xơ,vitamin E, magiê và phốt pho. 

Đặc biệt, đậu phộng chứa hợp chất resveratrol có tính chống oxy hóa mạnh, làm tăng cholesterol tốt HDL giúp hệ tuần hoàn khỏe mạnh, máu huyết lưu thông tốt, da dẻ hồng hào.

Công dụng của cây đậu phộng đối với sức khỏe

Các bộ phận của cây đậu phộng dùng làm thuốc

Theo Đông y

Các bộ phận của cây đậu phộng dùng làm thuốc rất quý là thân, lá, củ, nhân và màng bọc ngoài của nhân, dầu lạc…đều là những vị thuốc đã được sử dụng từ lâu đời trong Đông y và trong dân gian.

Hạt đậu phộng có vị ngọt, bùi, béo; có tác dụng bổ tỳ, dưỡng vị, nhuận phế, lợi tràng, tiêu đờm, điều hòa huyết khí, tiêu sưng, cầm máu, lợi tiểu, tăng tiết sữa, mát họng, giảm cholesterol, chống lão hóa.

Đậu phộng được dùng để chữa bệnh suy nhược (làm việc quá sức), lao lực, làm dịu các cơn đau bụng, và phối hợp với quế, gừng, làm dịu các cơn đau bụng kinh. Thân và lá dùng chữa bệnh trướng khí ruột kết.

Tuy nhiên cần chú ý,  những người cơ thể hàn thấp đình trệ và tiêu chảy kiêng ăn đậu phộng. Hoặc ăn nhiều đậu phộng rang sẽ dễ bị động hỏa (người cồn cào khó chịu). Tuyệt đối không ăn đậu phộng đã bị nấm mốc.

Theo Tây y

Các nghiên cứu của y học hiện đại cho thấy

• Nhân đậu phộng có những tác dụng: Tăng lực, bồi bổ cơ thể, hạ huyết áp, giảm mỡ máu và cầm máu.
• Vỏ lụa (lớp vỏ mỏng bao ngoài nhân lạc) có tác dụng cầm máu, chữa xuất huyết, và kích thích tủy sống tạo ra tiểu cầu.
• Vỏ lạc (vỏ cứng bọc ngoài nhân lạc, vẫn dùng để đun nấu thay củi): Có tác dụng hạ huyết áp và giảm mỡ máu.
• Cành, lá cây lạc: Ngoài tác dụng hạ huyết áp và giảm mỡ máu, còn có tác dụng an thần, chống mất ngủ.

Y học hiện đại cũng có nhiều nghiên cứu về dược tính từ hạt đậu phộng. Sau đây là một số kết quả được ghi nhận về tác dụng của đậu phộng:

Giảm nguy cơ dị tật thai nhi

Nguồn acid folic có trong đậu phộng là chất dinh dưỡng thiết yếu giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi, rất cần thiết cho phụ nữ khi mang thai. Nhiều nghiên cứu cho thấy, phụ nữ trước khi mang thai hoặc trong thời kỳ đầu mang thai, nếu được bổ sung 400 micrograms acid folic mỗi ngày sẽ có thể giảm nguy cơ sinh con khuyết ống thần kinh đến 70%.

Ổn định đường huyết

1/4 chén đậu phộng có thể cung cấp cho cơ thể bạn 35% nhu cầu mangan cần thiết mỗi ngày. Mangan là một khoáng chất đóng vai trò vào quá trình chuyển hóa chất béo và carbohydrate, giúp hấp thụ canxi và duy trì sự ổn định đường huyết.

Ngăn ngừa sỏi mật

Có thể điều này sẽ gây ngạc nhiên. Nhưng trải qua 20 năm nghiên cứu, người ta đã chứng minh được rằng nếu ăn 1 ounce, tương đương 28,35g đậu phộng hoặc bơ đậu phộng trong vòng một tuần sẽ giảm 25% nguy cơ tiến triển của bệnh sỏi mật.

Phòng chống trầm cảm

Đậu phộng cũng dồi dào nguồn axit amino tryptophan, cần thiết cho quá trình sản xuất serotonin. Serotoninlaf là hợp chất có lợi cho não, giúp cải thiện tâm trạng, giảm chứng trầm cảm. Nếu bị rối loạn cảm xúc hãy sử dụng đậu phộng thành một phần trong chế độ ăn uống để giúp duy trì trạng thái tâm lý ổn định.

Tăng cường trí nhớ

Vì sao đậu phộng lại được xếp vào danh sách thực phẩm cho trí não? Đó là do nguồn vitamin B3 (niacin) chứa trong đậu phộng có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả việc cải thiện chức năng bộ não và thúc đẩy hoạt động trí nhớ.

Giảm cholesterol trong cơ thể

Các chất dinh dưỡng giúp tăng cường năng lượng cho bộ nhớ cũng mang lại tác dụng giảm và kiểm soát lượng cholesterol. Ngoài ra, các chất này còn có thể cắt giảm những cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và huyết áp cao.

Bảo vệ tim mạch

Đậu phộng là loại đậu giàu chất béo không bão hòa, có lợi cho tim. Bên cạnh đó, còn giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL) trong cơ thể, từ đó giúp ngăn ngừa các bệnh về tim mạch như đau tim, đột quỵ. Ăn một nắm đậu phộng 4 lần/tuần có thể giúp bạn tránh được các bệnh tim mạch cũng như bệnh mạch vành.

Chống sa sút trí tuệ ở người lớn tuổi

Nghiên cứu cũng cho thấy nguồn niacin đáng kể được tìm thấy trong đậu phộng có thể giảm 70% nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Ăn đậu phộng mỗi ngày sẽ cung cấp cho bạn lượng niacin cần thiết, hãy bổ sung đậu phộng vào chế độ ăn hàng ngày để bảo vệ sức khỏe não bộ.

Phòng bệnh ung thư

Chất phytosterol được tìm thấy nhiều trong dầu thực vật, các loại hạt, bao gồm cả đậu phộng không chỉ giúp bảo vệ tim mạch bằng cách hạn chế việc hấp thu cholesterol, mà còn có thể phòng chống bệnh ung thư bằng cách ức chế sự phát triển của các khối u. Ngoài ra người lớn tuổi ăn bơ đậu phộng có thể giúp giảm nguy cơ phát triển một số loại ung thư đặc biệt là ung thư biểu mô tuyến không tim ở dạ dày.

Giảm nguy cơ tăng cân

Ăn đậu phộng hay các loại hạt thường xuyên có thể giảm nguy cơ tăng cân. Nghe có vẻ ngược đời vì đậu phộng nhiều chất béo, nhưng thực tế, ăn đậu phộng đúng cách giúp no lâu hơn và hạn chế cảm giác thèm ăn, rất thích hợp cho người đang ăn kiêng.

Công dụng của các bộ phận khác của cây đậu phộng

• Vỏ đậu phộng: Trong nông nghiệp vỏ đậu phộng dùng để làm phân bón.
• Thân và lá: Trong chăn nuôi một số nông hộ dùng thân và lá đậu phộng phơi khô để làm thức ăn cho bò.
• Dầu đậu phộng: Dùng trong nấu ăn, làm mỹ phẩm, dược phẩm.

Gợi ý một số món ngon từ đậu phộng

Hạt đậu phộng dùng làm thực phẩm trực tiếp

Đậu phộng chưa tách vỏ lụa

• Đậu phộng luộc: Hạt đậu phộng chưa chín hoặc đã chín được luộc để làm món ăn chơi.
• Đậu phộng rang: Hạt đậu phộng đã chín chưa tách vỏ lụa được rang để làm món ăn chơi.

Đậu phộng đã tách vỏ (nhân đậu)

Hạt đậu phộng đã tách vỏ là hạt dầu béo được chế biến thành nhiều dạng thức ăn ngon:

• Hạt đậu phộng rang muối: Hạt đậu rang muối giòn, mặn có thể được dùng kèm với cơm trắng hoặc  món ăn chơi.
• Hạt đậu phộng rang đâm nhuyễn được dùng làm muối chấm: Món muối đậu phộng được làm từ nhân đậu rang đâm nhỏ, trộn với muối và đường làm món chấm phổ biến để ăn với xôi, cơm nếp, ở Miền Nam thường gọi là muối mè (đôi khi cũng có cả hạt mè rang).
• Đậu phộng da cá: Món ăn vặt ngon, hấp dẫn. Được chế biến từ đậu phộng, bột mì, đường và trứng, thích hợp khi lai rai cùng bạn bè.
• Kẹo, bánh đậu phộng: Đậu phộng nguyên hạt, nửa hạt hoặc hạt đậu phộng đâm nhỏ được tẩm đường làm mứt, kẹo và nhân bánh các loại rất phổ biết ở các nước.

Hạt đậu phộng dùng làm thực phẩm chế biến

Bơ đậu phộng

Bơ đậu phụng là một loại bơ được làm từ hạt đậu phộng rang. Loại bơ này là một loại thực phẩm phổ biến được ăn kèm với bánh sandwich hoặc dùng làm nước sốt chấm ăn kèm với gỏi cuốn…

Bột đậu phộng

Bột đậu phộng được làm từ hạt đậu phộng đã ép lấy bớt dầu, chất béo trong bột đậu phộng thấp hơn trong bơ đậu phộng nhưng chất đạm. Bột đậu phộng được dùng để tăng hương vị cho các món nấu như món xào, súp và tăng cường vị thơm, béo trong bánh mì, bánh ngọt.

Sữa đậu phộng

Sữa đậu phộng là một thức uống không có lactose được tạo ra bằng cách sử dụng đậu phộng ngâm nước và xay, lọc, đun chín để uống. Sữa đậu phộng được dùng như một loại thức uống thay sữa, nó thích hợp cho những người không dung nạp lactose. Tương tự như trong sản xuất sữa hạnh nhân, sữa đậu nành, và sữa gạo.

Dầu đậu phộng dùng làm thực phẩm

Dầu đậu phộng, hay dầu phộng, dầu lạc là loại dầu thực vật được chiết xuất từ hạt đậu phộng.Dầu chiết từ hạt đậu phọng rang có hương vị đậu phộng và hương thơm mạnh mẽ, tương tự như dầu mè. Dầu đậu phộng có nhiệt độ sôi cao nên thường được dùng chiên thực phẩm. 

Những lưu ý khi sử dụng đậu phộng 

Đậu phộng tuy có nhiều chất dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng nếu dử dụng không đúng cách hoặc quá mức có thể gây ra những vấn đề về sức khỏe không mong muốn. Dưới đây là những lưu ý quan trọng cần nắm: 

Lưu ý khi chọn mua và sử dụng đậu phộng 

• Chọn đậu phộng chất lượng nên chọn đậu phộng vỏ còn sáng, hạt mẩy và tròn, tránh mua đậu phộng bị mốc hoặc mỏng. Tại Phú Minh Tâm bạn sẽ nhận được sản phẩm chất lượng vì chúng tôi tự hào là đơn vị cung cấp đậu phộng chất lượng cao, đảm bảo chất lượng đậu sạch và an toàn thực phẩm đạt tiêu chuẩn HACCP.
• Không nên chế biến đậu phộng quá cháy, vì các hợp chất trong đậu phộng có thể chuyển hóa thành các chất gây hại cho cơ thể.

Những người nên hạn chế hoặc tránh sử dụng đậu phộng

• Người bị bệnh gout hoặc gan yếu nên ăn lượng vừa phải để tránh gặp phải triệu chứng bị sưng đau khớp. 
• Người bị rối loạn tiêu hóa: Đậu phộng là thực phẩm khó tiêu, đặc biệt là đối với những người có dạ dày nhạy cảm hoặc bị hội chứng ruột kích thích. Tiêu thụ quá nhiều đậu phộng có thể gây ra cảm giác đầy hơi, khó tiêu và tình trạng táo bón.
• Người bị dị ứng đậu phộng: Đậu phộng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây dị ứng thực phẩm, có thể dẫn đến các phản ứng từ nhẹ (ngứa, phát ban) đến nặng (sốc phản vệ). Những người có tiền sử dị ứng đậu phộng cần tuyệt đối tránh sử dụng thực phẩm này.

Đậu phộng là nguồn dinh dưỡng phong phú, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Từ việc cung cấp protein, chất béo lành mạnh đến các vitamin và khoáng chất cần thiết, đậu phộng thực sự là một thực phẩm không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng đúng cách và phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân là rất quan trọng. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn sẽ hiểu hơn về các công dụng, những điều cần lưu ý khi sử dụng đậu phộng trong chế độ ăn uống hàng ngày để phát huy tối đa công dụng mà loại thực phẩm này mang lại.